Jak wygląda RTG stomatologiczne i jak przygotować się do badania?

RTG stomatologiczne – nazywane prześwietleniem, rentgenem lub po prostu zdjęciem – to jedno z podstawowych badań wykonywanych u dentysty. Dzięki niemu można zaplanować leczenie stomatologiczne lub ortodontyczne i dokładnie obejrzeć struktury, których nie widać podczas rutynowej kontroli jamy ustnej. Na czym dokładnie polega RTG zęba lub całej szczęki i w jaki sposób się do niego przygotować? Poczytaj więcej o badaniu – poznaj porady specjalisty!

Jak wygląda RTG stomatologiczne? 

RTG stomatologiczne jest szybkim i bezbolesnym badaniem. Samo wykonanie zdjęcia trwa kilkanaście–kilkadziesiąt sekund. W zależności od rodzaju jest ono realizowane wewnątrzustnie (do ust wkłada się specjalny detektor) lub zewnątrzustnie. Do tej pierwszej metody zalicza się RTG punktowe i skrzydłowo–zgryzowe.

U dentysty wykonasz rentgen stomatologiczny:

– punktowy – bardzo precyzyjne prześwietlenie, które obejmuje pojedynczy ząb (na zdjęciu widać zwykle 3–4 zęby razem z korzeniami itp.);

– skrzydłowo–zgryzowy – zdjęcie RTG zębów obejmujące jedynie korony;

– pantomograficzny (panorama) – obraz wykonywany w technice 2D, na którym widać szczękę, żuchwę i oba łuki zębowe;

– cefalometryczny – zdjęcie wykonywane z boku (z profilu), na którym widać czaszkę i zęby;

– tomograficzny 3D – obraz w technologii 3D (trójwymiar) wszystkich struktur twarzoczaszki, w tym również uszu i zatok, lub obraz 3D konkretnego zęba (mikrotomografia CBCT).

Aby badanie było dokładne i efektywne, niezbędny jest odpowiedni sprzęt. Aktualnie jednym z najnowocześniejszych tomografów jest CS 9600, którym można wykonać zdjęcia pantomograficzne, 3D oraz cefalometryczne. Tego typu urządzenia zastępują tradycyjne aparaty na kliszę. 

Rentgen stomatologiczny – wskazania 

Kiedy najczęściej wykonuje się rentgen stomatologiczny? Wskazania do badania obejmują przede wszystkim:

– coroczną kontrolą stanu jamy ustnej (np. zdjęcie pantomograficzne zębów daje przekrojowy obraz całości);

– diagnostykę próchnicy, stanów zapalnych oraz chorób dziąseł;

– diagnostykę urazów zębów, np. załamań czy pęknięć;

– planowane leczenie protetyczne, ortodontyczne, endodontyczne;

– planowane zabiegi chirurgiczne w obrębie jamy ustnej;

– podejrzenie nowotworu, cyst, torbieli i innych nieprawidłowości;

– urazy twarzoczaszki.

W zależności od celu wykonania badania, dentysta zleci konkretny rodzaj zdjęcia. Dzięki temu uzyska potrzebny w danym przypadku obraz zębów oraz innych tkanek w jamie ustnej i zaplanuje dalsze działania.

Obecnie najważniejszym źródłem informacji jest wynik tomografii 3D. Dzięki temu badaniu można postawić wiążącą diagnozę. Zdjęcie zapewnia najwięcej danych przydatnych w trakcie dalszego leczenia.

Jak przygotować się do badania? 

RTG stomatologiczne jest badaniem, które nie wymaga specjalnych przygotowań. Przed wizytą u stomatologa możesz więc jeść, pić, żuć gumę czy myć zęby. Zanim rozpocznie się wykonywanie zdjęcia, specjalista poprosi Cię jednak o ściągnięcie kolczyków, wisiorków i innych elementów metalowych, które w jakikolwiek sposób mogłyby zaburzyć obraz zdjęcia rentgenowskiego. Jeśli nosisz protezę zębową – wcześniej poinformuj o tym dentystę.

Pamiętaj jednak, że do niemal wszystkich badań rentgenowskich (oprócz RTG punktowego) niezbędne jest skierowanie od lekarza. Na takim dokumencie znajdują się Twoje dane (w tym PESEL) oraz informacja o wskazaniu do wykonania badania.

Jak wygląda badanie RTG zębów?

Wykonując RTG pantomograficzne, otrzymasz zdjęcie panoramiczne zębów. Jak to wygląda? Na takim obrazie widać oba łuki zębowe – górny i dolny – a także szczękę i żuchwę. To obraz przekrojowy. Dzięki niemu można zaplanować leczenie i w razie potrzeby zlecić kolejne badania.

Pojedyncze RTG zęba (punktowe) jest z kolei bardziej precyzyjnym obrazem konkretnego zęba razem z sąsiadującymi. Na zdjęciu widać wszystkie części zęba (od korony do wierzchołka korzenia).

Czy RTG stomatologiczne jest bezpieczne? 

Chociaż wokół zdjęć rentgenowskich narosło wiele mitów – nowoczesne urządzenia emitują naprawdę niewielką ilość promieniowania. Dodatkowo w gabinetach stomatologicznych wdrożone są specjalne procedury. Dzięki temu wykonywanie badań RTG jest bezpieczne.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia jedynie w trakcie ciąży stosowanie rentgena powinno być ograniczone. W tym okresie zdjęcia wykonuje się tylko w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla ochrony życia i zdrowia przyszłej matki. 

RTG stomatologiczne to jedno z rutynowych badań realizowanych w gabinecie dentystycznym. Szybka, bezbolesna i bezpieczna procedura pozwala dokładnie skontrolować zęby i inne tkanki w jamie ustnej. Dzięki temu badaniu lekarz wie, jak prawidłowo Cię leczyć!