Choroba okluzyjna występuje dość często, aczkolwiek rzadko jest rozpoznawalna przez stomatologów. Zatem też wielu pacjentów nie wie, że się z nią zmaga i nie podejmuje leczenia. Dodatkowo w Polsce jest niewiele gabinetów stomatologicznych, które są przygotowane do właściwej diagnozy choroby okluzyjnej. Co więcej, jest to choroba stomatologiczna, która rozwija się wolno i początkowo może dawać niejednoznaczne objawy. Sprawdź, co jeszcze musisz wiedzieć!
Okluzja – co to jest?
Okluzja w stomatologii jest pojęciem, które odnosi się do prawidłowego ułożenia zębów dolnych względem zębów górnych. Złe ułożenie zębów może prowadzić do problemów, takich jak ścieranie szkliwa, nadwrażliwość zębów, bóle głowy, a nawet problemy z żuciem i mową.
Warto jednak wiedzieć o tym, że okluzja to nie tylko prawidłowa, przestrzenna relacja górnych i dolnych zębów, ale także korelacja z innymi strukturami takimi jak mięśnie, więzadła, czy stawy skroniowo-żuchwowe.
Przyczyny zaburzeń okluzji
Choroba okluzyjna zębów może występować z wielu przyczyn. Zazwyczaj jej przyczynami są wady zgryzu, braki w uzębieniu, stres, a także nieodpowiedni kształt wypełnień. Warto wspomnieć, że choroba okluzyjna występuje u pacjentów w różnym wieku. Jej rozpoznaniem zajmują się nie tylko stomatolodzy, ale także lekarze innych specjalizacji.
Nieprawidłowe nawyki żucia, takie jak nadmierne używanie jednej strony szczęki do żucia, również mogą przyczynić się do nieprawidłowej okluzji. Innym ważnym aspektem jest utrata zębów, która może wpłynąć na równowagę zgryzu.
Objawy i konsekwencje zaburzeń okluzji
Gdy choroba okluzyjna się rozwija, często nie daje zbyt wielu objawów, przez co bywa ignorowana i zbyt późno rozpoznawana. Między innymi z tego względu tak istotne są regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym, dzięki którym może dojść do szybkiego rozpoznania i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia. Na jakie objawy trzeba zwrócić uwagę? Są to takie objawy jak:
– ból zębów w trakcie gryzienia czy mówienia,
– przeskakiwanie w stawie skroniowo-żuchwowym,
– zgrzytanie zębami i ich zaciskanie szczególnie w sytuacjach stresowych,
– ścieranie się zębów,
– powstające recesje zębowe,
– nadwrażliwość na ciepło lub zimno,
– kruchość zębów,
– ruchliwość zębów.
Jak już zaznaczyliśmy: chorobę okluzyjną trzeba leczyć. Nieleczona bowiem może powodować wiele powikłań, których konsekwencją mogą być nieodwracalne zmiany zdrowotne. Nie podejmując leczenia, trzeba liczyć się z tym, że będą występowały chroniczne napięciowe bóle głowy, pleców, czy karku. Oczywiście nieleczona choroba okluzyjna może oznaczać też utratę zębów.
Czy nieprawidłowa okluzja może wpłynąć na zdrowie ogólne?
Tak, nieprawidłowa okluzja może prowadzić do nadmiernego zużycia zębów, co może wpłynąć na zdrowie ogólne, a także prowadzić do bólu głowy i problemów z układem trawiennym.
Choroba okluzyjna – jak jest diagnozowana?
Bardzo ważne jest, aby odnaleźć rzeczywistą przyczynę choroby. Gdy uda się ją ustalić, trzeba ją usunąć i zająć się naprawianiem wyrządzonych szkód. Konieczna jest tutaj zatem kompleksowa diagnostyka. Zazwyczaj przeprowadza się wywiad lekarski i badanie RTG. Nierzadko niezbędne okazuje się badanie USG stawów skroniowo-żuchwowych i mięśni żwaczy, a nawet pobranie wycisków diagnostycznych i przeprowadzenie analizy. W wielu gabinetach stomatologicznych odbywa się diagnozowanie metodą tzw. deprogramacji. To nic innego jak proces, którego celem jest rozluźnienie mięśni i poznanie odpowiedniej pozycji dolnego łuku zębowego względem górnego. Pacjent otrzymuje deprogramator (zdejmowany aparat), który nie powinien być wyjmowany przez 7-21 dni, z przerwami na higienę jamy ustnej i jedzenie. W ten sposób można ,,wykasować” dotychczasową pamięć mięśniową, która była odpowiedzialna za nieprawidłowe układanie żuchwy w stosunku do szczęki, w tzw. zgryzie nawykowym. Deprogramator umożliwia żuchwie przyjmowanie wygodnej i zrelaksowanej pozycji, która prowadzi do właściwego ułożenia szczęk. Aczkolwiek wraz z zaprzestaniem noszenia deprogramatora, wraca ,,stare” ułożenie szczęki i żuchwy. Z tego względu konieczny jest kompleksowy plan leczenia, który będzie obejmował m.in. leczenie ortodontyczne, protetyczne, chirurgiczne, a także fizjoterapię. Potrzebna bywa również pomoc psychologiczna — pacjent powinien mieć zapewnione wsparcie w czasie długiej terapii.
Metody leczenia choroby okluzyjnej
Wyróżnia się wiele metod leczenia choroby okluzyjnej. Zazwyczaj polega ono na wyrównaniu zgryzu, a więc doprowadzeniu do prawidłowego ułożenia zębów górnych z zębami dolnymi. Powoduje to też skalibrowanie stawu skroniowo-żuchwowego, co niweluje nieprzyjemne uczucie zgrzytania i przeskakiwania szczęki.
Ekwilibracja jest kolejną metodą leczenia okluzji. To podstawowy zabieg polegający na delikatnej korekcie kształtu zębów. W niektórych przypadkach zastosowanie znajdują także szyny okluzyjne – przezroczyste aparaty na zęby zakładane na noc. W leczeniu okluzji wykorzystuje się także ćwiczenia mięśni i żuchwy, które są doskonałym uzupełnieniem. Należy jednak pamiętać, aby wykonywać je kilka razy dziennie.
Czy leczenie choroby okluzyjnej jest bolesne?
Leczenie choroby okluzyjnej może być różne w zależności od przypadku, ale zazwyczaj nie powinno być bolesne. Stosowane metody mają na celu złagodzenie bólu i poprawę funkcji zgryzu.
Okluzja a proces trawienia pokarmów
Gdy pojawiają się problemy w jednym układzie, tak naprawdę mogą niekorzystnie wpłynąć na cały organizm. Tak jest w przypadku choroby okluzyjnej. Niestety wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że z ogólną kondycją bardzo powiązane jest zdrowie zębów.
Trawienie pokarmów rozpoczyna się w procesie żucia, w jamie ustnej. Często powtarza się, jak ważne jest spożywanie posiłków w spokoju. Chodzi o to, aby odpowiednio rozdrobnić jedzenie, które powinno mieć właściwą konsystencję i zanim przejdzie do żołądka, powinno być częściowo nadtrawione. Niestety przy chorych zębach staranne gryzienie jest dużo trudniejsze.
Osoby zmagające się z zaburzeniami okluzji mają znacznie mniej efektywny proces przyjmowania i rozdrabniania jedzenia. Niedokładnie pogryziony pokarm trafia do żołądka i może być powodem wielu nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak np. bóle brzucha, zgaga czy choroba refluksowa. Z kolei jedząc zbyt szybko, a dokładniej skracając pierwszą fazę trawienia, zabiera się organizmowi część składników odżywczych.
Zdrowe nawyki dla zapobiegania okluzji zębów
O zęby zdecydowanie trzeba dbać – w końcu powinny one służyć przez większą część życia. Jednak czy można zapobiec chorobie okluzyjnej? Jak najbardziej! Przede wszystkim pamiętaj o:
– regularnych wizytach w gabinecie stomatologicznym,
– częstym myciu zębów – minimum dwa razy dziennie,
– kontrolowaniu swoich odruchów (np. nie obgryzaj paznokci).
Podsumowując, wiadomo już, czym jest okluzja i jakie są możliwe przyczyny choroby okluzyjnej. Gdy tylko wystąpią niepokojące objawy takie jak m.in. ból zębów podczas mówienia, ścieranie się zębów lub inne, o których wspomnieliśmy powyżej, to czym prędzej należy udać się konsultację do zaufanego stomatologa. Warto zapamiętać, że im wcześniej zostanie wykryta choroba okluzyjna przez dentystę, tym większe szanse na szybkie wyleczenie.
Komentarze (0)